Çemê Munzuri / Berfin Jêle

-I

Dewru erzena xo pey, tarıx ra phêl dana
Vore ra rezena, kou ra pızqina
Çewres çıme ra jê sıti berbena
Tadina, gınena tê, xo ser ra sona
Çemê Munzuri, Awa Xızıri!..
Kıtavo khan de nuşiao
Hurendia ceneti arezeo
Cenet ra çor çemi qırfiyê
Na het de Harçıg, do het de Perri
Tı ve Muradi xora averi ra bıraê
Rêça tuya khane, namê tuyo gırani
Nêzon ana ra xo viri
Dormê to de domonê tuyê warwayi
Teli ṣiyêne lıngu, dest de nono anculi
Kotêne cos, kaykerdêne hata ve lêlê soni
Pırr vi kınar u pêsê to
Vengê topiçune rovari u cıtkari pıloṣiyêne ro jumini
Taniya to vılesnêne ro
Awa to de çel-çuk azne kerdêne eve asmu.
Fosu sero gırediyêne valeê suri, sıpeyi, kesk u zerdi
Ṣirenia hengure ra bıski tadêne, xo xemelnêne
Bê ters u bê xof çım sıkıtêne asmêni…
Astarey vornêne to sero hata ve lêlê sodıri
Esqê xo neqısnêne dormê to de eve astarunê sodıri.
Kıvar vi, zof kıvari, çımburiyê ṣia u qeytani
İ çênê tu!.. İ çênê tuyê je tiji.
Sali miane ra, salteyi pıra, xort u azevê delali
Cirıti kaybiyêne, govendi guretêne to sero je veyveyi
Gul u çiçegi biyêne têra eve hazar rengi,
Mor u mılawıni, lulik u muleçıki
Biyêne rêz hetê pêsunê to seri
Keleê xo bırnêne, to ra can guretêne je ewreyeni
Pês u kınare to de weṣiye
Jê sanıkunê hazar u ju sewe viye
Çemê Munzuri, Awa Xızıri!..
Tiji ke bar kerde ṣiye lê hurdiunê xo
Tari ke her çi guret bınê gırania xo
Mılaketê çêyê ma bi!.. Saji cınıtêne xo ve xo
Dewreşi la giredêne eve rengê sıpe, sur u ṣiayi
To sero cemi guretêne, gulvang dênê, dare de vınetêne,
Niaji biyêne vıla, sondi werdêne,
Mınete kerdêne, mırodi wastêne
Destê ma her waxt gıranê to de vi.
Nêzon yi roji yenê ra to viri?.
Çemê Munzuri, Awa Xızıri!..

–II

Ala reê mara re vaze…
Bımbarek!...
To çınay re sanay ve xover taṣdi ardi derdê khani?
Bextê to derimê, derdunê ma têra meke jê vıreni
Nêzon ana ra xo viri
Hervê Ruṣi vi
Ṣindorê hêṣiriye reṣti vi zerrê welati
Hêvetu ver Heyderu cazım eşti vi Jêle ser
Jêle cı re ame vi comerdiye, rae nêdê nêheqiye
Dadıma tertelê hiris u heşti vi!..
Adır kerdi vi ma ver!..
No ju dewır vi vengê ma de nalêne
Ma çı di, çı nêama ke ma ser…
Mınetê qomê ma vi
Jê reseni bertengê çêverê to de dardê bi
Aĝlerê aṣiru xo eṣti bextê to
Cemat gureti, iqrar dayi to
Des u dı kemeri erjiayi Gola Halvoriye de
To sero sondê welati weriayi
Çemê Munzuri, Awa Xızıri
Nêzon ana ra xo viri!..
Yi çı hewrê ṣiayi vi, o sene tertele vi
A sene heṣriye u ĝeriviye viye
Leê to de oncia pêskarê qomê ma bi vi
Top u qerqesuni vi, vorêne Dêrsımi sero
Koê ma nalêne, jiar u diarê ma bervêne
Derê laçi u phelê tu eve asmu goni ra ṣiyêne
Bır u gemi domonunê seu ra bi vi pırri
Kam çı zoneno?.. Çond domonê welati
Mua u pi ra cêra kerdi, verê dêsu de mendi
Her ju erjia cae, reyna jumini nêdi..
Yi domonê to vi… Zulımkari to ra gureti!...
To ra tırti!...To ra kerdi düri….
Bımbarek!..
Phıtê derguṣi, muayi honde laṣêre to bervvayi
Heṣtirê ma heni ke rıṣiayi
Va u pukeleki gureti ve xo ver tadayi, tadayi
Hard u asmen lonê kerdi
Bi ve pıskelê adıri, oncia ma sero vorayi
Çemê Munzuri, Awa Xızıri
Nêzon ana ra xo viri
Veng u seda Uṣenê Seydia hona gosu de ra
Eke kot ve rae hardo dewres lıngu ver lerza
Dest kerd ra derg, xatır wast to ra
Welat berva, dar u ber cı re vêsa
Va ke;
-Ezo nao sonune, belka ki peyser nênune
Mı welat kerdo bavokê sıma
Xatır ve sıma qomo, xatır ve to Welat!..
Vengê Uṣenê Seydi je bulıski çınga, sana ve gılê kou
Besa Ṣiae desınde je pukeleke kote ve rae
Biye qerqesune
Na het de gıne zerrê zulımkari, do het de vejiye
Va ke; Hey wax hey
Bêbexti rew ra ray u welaĝi gurêti xo ver
Ma sero sure arda sure ser
Kes ma re alaq u tare nêvano
Onciya teynarime, teyna
Zovina rae çina…
Zulımkaro, cı ra mınete nêbena
Dina-alem nae rınd zoneno
Ma coru vılê xo ṣemıga bêbexti de nêroyno ro
Eke Dêrsım perskena Uṣenê Seydio
Uṣenê Seydi ki perskena Pilê Dêrsımiyo
Nêzon nainê ana ra xo viri?
Çemê Munzuri, Awa Xızıri
Ma honde cerayme to ser, cerayme to ver
Mınetê ma her ke ṣi je awa dengıji bi xori
Ma heni zona ke ni ma re mendi
Yoĝro ke hardo dewreṣi xovira kerdi
Xo re awa deru ki saney ve xo ver berdi
Vatêne; peyser cerê ra, ma re biyê zovti
Cokao bêbexti nezeliayi welati
Koti ve rıka ma,
Ma kok u bınge ra kerdi
Ma re ki peyniye de ṣuari mendi
Çemê Munzuri, Awa Xızıri!..


–III

Xeylê waxtiyo bêhedurime
Nêzon ke se kerimê, to ra dürime
Tariye erzeme xo pey, ma ver de roṣtiye
Oncia rae nêvineme, bêcuavime
Çemê Munzuri, Awa Xızıri
Zoneme barê to gırano, hesreta to xoriya
Biya kıle zerr u pıskê ma vêsnena
Jê nona tire ma re germına
Cena ra xo ver diar ve diari fetelnêna
Asme ke vejiye astaru remnana
Awa to nisangê umıdia
Mijdana serbestiye u haṣtiya
Çêvero de rakerdiya
Her reng ra fıkıri
Leê xo de ca danacı, resnena
Weşiye ra pırr ra, can u roê Dêrsımia
Ça heni mırozına?
Eve derdu nalena, phêl dana, xo tadana sona
Hêrsu ver, kounê hazar serru vılesnena ro ana ve cer
Nêzon ke se kerimê, to ra dürime
Zonena, bêbexto korro, fitne u fesato
Zerre eve qefçıliye ra pırro
Nıka ki dore ardo to!..
Rozê nêame aqıl u fıkıru ke tenge to re ki yena
Kunê rıka to, mezal nêdanê to
Eve bendu rae u welaĝu to sero cenê
Wazenê ke to helm ra bıkerê
Cokao, çewres alimê xo ardê diyarê to
Pers kerdo to ra, tu cuav do Zazaki ra
Xam viyê, nêṣiyê zonê to ser
To verdê qız mendê,
Biyê rezıl u rusva, kotê ra xo ver
Bımbarek!..
Ma ve to je goṣt u nenıki jümin ra cera nêbenime
Tı ma ra vaze
Derdê ma juyo, zonê ma juyo, teyna ma some vatena to ser
Zulumkar nae rınd zoneno!.. Ju ke to re xaineni bıkero
To sero lelêyimê, çêver de bemê goni xo soyneme cı
Nêverdame destê bêbexti to reso
Na xofê tu çınay rao?..
Tı xora serva rozunê tenguna, tengiye herkeṣ re yena.
Vanê, vilıkê dorme tu permeliyê ro, endi bê era xo
Tija welati ki vırare fina ra to, tu kena phıstınê xo
Aze-uzê to biyê çiki, to dıma raê,
Kotê ra rae yenê, oncia benê ciranê pêsunê to
Coru sık megıno zerrê to, wele nêerzenê rêça xo
Tı tacê sarê mawa, comerda, hasta, nast u dosta
Dırvetu re melem u dermana, pak u zalala
Tı yê ma, ma ki yê toime, ma re çı awa zemzemi
Tı perr u paê mawa
Tı ke meve zaman vındeno, ro oncino, helm ma ra bırino
Çemê Munzuri, Awa Xızıri!..